Present Continuous: czas teraźniejszy ciągły
Present Continuous, czyli czas teraźniejszy ciągły, to czas pozwalający nam m.in. wyrazić to, co dzieje się w tym momencie. Jego konstrukcja jest nieco trudniejsza niż konstrukcja czasu Present Simple, ale jest bardzo łatwy w użyciu. W języku angielskim jest stosowany bardzo często, więc warto się go nauczyć. Przed rozpoczęciem nauki tego czasu warto przede wszystkim powtórzyć sobie odmianę czasownika to be.
Present Continuous vs Present Simple
Dowiedz się na czym polega różnica między Present Simple a Present Continuous z artykułu Present Simple vs Present Continuous.
Present Continuous: użycie
Czasu Present Continuous używamy w wielu sytuacjach, przede wszystkim do wyrażenia tego, co dzieje się teraz.
Czynność, która dzieje się w czasie mówienia
- He’s drinking his coffee while riding his bike. (Pije kawę jadąc na rowerze.)
- I am doing my homework right now. (Odrabiam teraz pracę domową.)
- He’s having dinner at the moment. (On je teraz obiad.)
- They’re playing chess right now. (Oni grają teraz w szachy.)
- I’m sorry, but Adam is busy at the moment, he’s having breakfast. (Przepraszam, ale Adam jest chwilowo zajęty, je śniadanie.)
Czynności tymczasowe
- This year we are going to the seaside. (W tym roku jedziemy nad morze.)
- Every day I go to school by bike, but this week I’m going on foot. (Codziennie jeżdżę do szkoły na rowerze, ale w tym tygodniu idę na piechotę.)
Plany dotyczące przyszłości
Present Continuous możemy użyć również, gdy mówimy o naszych planach w przyszłości. Muszą to być jednak plany konkretne – takie, które mamy już ustalone na pewno (na przykład wizyta u lekarza). Present Continuous to czas teraźniejszy, ale jest jednym z wielu sposobów na wyrażanie przyszłości.
- I’m meeting Kate tomorrow. (Spotykam się jutro z Kate.)
(Spotkanie jest już umówione i jesteśmy na 99% pewni, że do niego dojdzie.) - Anna’s spending her vacation in Italy this year. (W tym roku Anna spędza wakacje we Włoszech.)
(Anna prawdopodobnie ma już kupione bilety lotnicze i zarezerwowany hotel – stąd prawie stuprocentowa pewność, że pojedzie na wakacje.) - Adam and Kate are getting married this year. (Adam i Kate pobieraja się w tym roku.)
(Adam i Kate zaplanowali, że w tym roku wezmą ślub i jest to niemal pewne.)
Powtarzające się, denerwujące zachowania
Czasu Present Continuous używamy również w przypadku, gdy narzekamy na czyjeś przyzwyczajenia czy powtarzające się zachowania, które nas denerwują. Używamy do tego jeszcze słówka always.
- She’s always spending so much time in the bathroom! (Ona zawsze spędza tyle czasu w łazience!)
- He’s always talking about himself! (On zawsze gada o sobie!)
- I’m always forgetting my keys. (Zawsze zapominam kluczy!)
Używamy tego czasu, aby pokazać, że dane zachowanie nas denerwuje. Jeśli chcemy po prostu stwierdzić fakt wystarczy użyć Present Simple:
- She always spends a lot of time in the bathroom. (Ona zawsze spędza sporo czasu w łazience.)
- He always talks about himself. (Ona zawsze gada o sobie.)
Gdy opisujemy obrazek lub fotografię
- In the picture she is watching TV. (Na tym zdjęciu ona ogląda telewizję.)
Present Continuous: konstrukcja zdania twierdzącego
Do konstrukcji zdania twierdzącego potrzebujemy dwóch podstawowych rzeczy – odmienionej przez osobę formy to be (am/is/are) i czasownika. Do czasownika w czasie Present Continuous ZAWSZE dodajemy końcówkę -ing.
Osoba + am/is/are + czasownik-ing + reszta zdania
- She is painting a picture right now. (Ona maluje teraz obraz.)
- I am dancing now. (Ja teraz tańczę.)
Jak widać, forma czasownika z -ing nie odmienia się przez osoby, jedyne co się zmienia to forma to be.
Odmiana czasownika to be: | |||
I | am | We | are |
You | are | You | are |
He/She/It | is | They | are |
Present Continuous: konstrukcja przeczenia
Aby wyrazić w zdaniu zaprzeczenie, potrzebujemy słówka not. W czasie Present Continuous zaprzeczamy odpowiednio odmienioną formę to be.
Osoba + am/is/are + not + czasownik-ing + reszta zdania
- She is not living here now. (Ona teraz tutaj nie mieszka.)
- I’m not sleeping at the moment. (Ja nie śpię teraz.)
Present Continuous: konstrukcja pytania
W czasie Present Continuous naszym czasownikiem posiłkowym jest odpowiednio odmieniona forma to be. Oznacza to, że aby stworzyć pytanie, wystarczy przestawić szyk zdania – zamieniamy miejscami am/is/are i osobę:
Am/is/are + osoba + czasownik-ing + reszta zdania
- Are you playing the guitar now? (Czy grasz teraz na gitarze?)
- Is she sitting on the sofa at the moment? (Czy ona siedzi teraz na sofie?)
Present Continuous: krótkie odpowiedzi
Odpowiadając na pytania w czasie Present Continuous, możemy używać tzw. krótkich odpowiedzi. Tworzymy je dodając do słowa Yes lub No osobę oraz czasownik posiłkowy (czyli w przypadku czasu Present Continuous am, is lub are). Kiedy odpowiadamy przecząco, musimy zaprzeczyć również czasownik posiłkowy słówkiem not.
Are you eating an apple right now?
Yes, I am. | No, I’m not. |
x Yes, I’m not. | x No, I am. |
Pytania z zaprzeczeniem
W czasie Present Continuous istnieją również pytania z zaprzeczeniem, czyli takie, które na język polski przetłumaczylibyśmy jako „A czy ty przypadkiem..?”. Używamy ich, gdy jesteśmy czegoś prawie pewni i chcemy potwierdzić nasze przypuszczenia. W czasie Present Continuous tworzymy je dodając słówka not do czasownika posiłkowego.
W pytaniach nie stosujemy pełnych form (am/are/is not), a formy skrótowe:
- are + not = aren’t
- is + not = isn’t
- I am not = I’m not
Nie istnieje forma:
amn’t
Warto zapamiętać formy skrótowe, gdyż są używane w potocznym angielskim bardzo często.
Aren’t/isn’t + osoba + czasownik-ing + reszta zdania
- Isn’t the cat eating our food? (Czy kot przypadkiem nie zjada naszego jedzenia?). Widzę, że kot coś je i wydaje mi się, że to nie jego jedzenie.
- Aren’t they using my computer? (Czy oni przypadkiem nie używają mojego komputera?). Widzę, że są obok mojego komputera i chyba go używają, ale nie mam pewności.
Pytania zaczynające się od “Am…” występują w języku angielskim nieco rzadziej.
- Am I dreaming? (Czy ja śnię?)
Tego rodzaju pytania z zaprzeczeniem są raczej rzadko używane, a ich konstrukcja wygląda nieco inaczej. Słówko not dodajemy wtedy po osobie (czyli I), a nie przed.
- Am I not dreaming? (Czy ja nie śnię?)
Present Continuous: tworzenie czasowników z -ing
Cechą charakterystyczną czasu Present Continuous jest czasownik z końcówką -ing. Zazwyczaj tworzenie takich czasowników jest bardzo proste, jednak musimy pamiętać o:
– podwajaniu spółgłoski
W czasie Present Continuous podwajamy ostatnią spółgłoskę przed dodaniem końcówki -ing w czasownikach krótkich, jednosylabowych, które kończą się na spółgłoskę, samogłoskę i spółgłoskę.
- stop – stopping – zatrzymać się, przestać
- plan – planning – planować
- swim – swimming – pływać
- run – running – biegać
- dig – digging – kopać
Uwaga!
Jeśli występują dwie samogłoski i spółgłoska nie podwajamy spółgłoski:
- pour – pouring – nalewać
- treat – treating – traktować
Oprócz tego, spółgłoskę musimy powtarzać również w czasownikach dwusylabowych, w których ostatnia sylaba jest akcentowana:
- forget – forgetting – zapominać
- admit – admitting – przyznawać się
- begin – beginning – zaczynać
Uwaga!
Jeśli akcent nie pada na ostatnią sylabę, nie podwajamy spółgłoski:
- visit – visiting – odwiedzać
- target – targeting – celować w
- open – opening – otwierać
– czasownikach zakończonych na -e
W czasownikach zakończonych na -e, opuszczamy tę końcówkę przed dodaniem -ing.
- take – taking – brać
- have – having – mieć
- believe – believing – wierzyć
Wyjątkami są:
- age – ageing – starzeć się
- be – being – być
– czasownikach zakończonych na -ee, -ye, -oe
Jeśli czasownik jest zakończony na -ee, -ye lub -oe nie opuszczamy końcówki -e. Po prostu dodajemy -ing.
- agree – agreeing – zgadzać się
- see – seeing – widzieć
- dye – dyeing – farbować
- tiptoe – tiptoeing – chodzić na palcach
– czasownikach zakończonych na -ie
W tym przypadku końcówkę -ie przed dodaniem -ing musimy zamienić na -y.
- die – dying – umierać
- tie – tying – wiązać
- lie – lying – kłamać
– czasownikach zakończonych na -c
Do czasowników zakończonych na -c dodajemy literę -k przed dodaniem końcówki -ing.
- picnic – picnicking – urządzać piknik
British English
W brytyjskim angielskim często jeśli wyraz jest zakończony na -l podwajamy tę samogłoskę.
travel | travelling (British English) |
traveling (American English) |
equal | equalling (British English) |
equaling (American English) |
Present Continuous: charakterystyczne słowa i wyrażenia
Tak jak w każdym czasie, w Present Continuous występują charakterystyczne słówka i wyrażenia. Większość z nich odnosi się do chwili obecnej. Przykłady takich słów i wyrażeń:
- (right) now – teraz
- at the moment – teraz, w tym momencie
- today – dzisiaj
- tonight – dziś wieczorem
- for the the time being – póki co, na razie
- at present – obecnie
- tomorrow – jutro
- next (day) – następnego (dnia)
Present Continuous: czasowniki niewystępujące w tym czasie
Czasu Present Continuous używamy przede wszystkim do wyrażania tego, co dzieje się teraz. Z tego powodu, niektóre czasowniki w tym czasie nie występują wcale lub prawie wcale. Są to tzw. state verbs (lub stative verbs), czyli czasowniki wyrażające stany, a nie czynności. State verbs dotyczą:
opinii i przekonań
- think – uważać
- agree – zgadzać się
- believe – wierzyć
- remember – pamiętać
Jeśli mamy jakąś opinię na dany temat, mówimy I think that…, a nie I’m thinking. Dlaczego? Nasza opinia na dany temat jest „stała”, nie mamy jej tylko w danym momencie.
uczuć i emocji
- like – lubić
- love – kochać
- hate – nienawidzić
- want – chcieć
- prefer – preferować
Podobnie jak opinie, uczucia i emocje są w języku angielskim uważane za stałe.
naszych zmysłów
- see – widzieć
- smell – pachnieć
- hear – słyszeć
- feel – czuć
Uwaga!
Niektóre czasowniki, takie jak na przykład smell, mogą wyrażać stan lub czynność.
- Sara is smelling the flowers. (Sara wącha kwiaty.)
(czynność, którą wykonuje w tym momencie) - Sarah smells nice. (Ona ładnie pachnie.)
(stan; Sara nie wykonuje żadnej czynności)
Kiedy czasownik wyraża czynność, użycie go w czasie Present Continuous jest możliwe.
Present Continuous: przykładowe zdania
She’s smiling because she’s going to the fair. (Ona się uśmiecha, bo jedzie na festyn.)
Why aren’t you drinking your coffee? Don’t you like it? (Dlaczego nie pijesz swojej kawy? Nie smakuje ci?)
My mother is planning a trip to Greece this year. She is visiting some friends there. (Moja mama planuje wycieczkę do Grecji w tym roku. Odwiedzi tam znajomych.)
There is no way I’m agreeing to this! (Nie ma mowy, żebym się na to zgodził/a!)
Thomas is having a meeting with the board right now. Don’t disturb him. (Thomas ma teraz spotkanie z zarządem. Nie przeszkadzaj mu.)
Are you having trouble breathing? (Czy masz problemy z oddychaniem?)
Adam is sleeping. Can I take a message? (Adam śpi. Czy mogę coś przekazać?)
I’m always mixing up the dosages of my meds. (Zawsze mylą mi się dawki leków.)
Are you thinking about moving to another country? (Czy zastanawiasz się nad przeprowadzką do innego kraju?)
I’m not taking the job offer. I don’t want to change jobs just yet. (Nie przyjmę tej oferty pracy. Nie chcę jeszcze zmieniać miejsca pracy.)
They’re buying a new car. (Kupują nowy samochód.)
I’m never talking to her again. (Nigdy więcej nie będę z nią rozmawiać!)
Adam is always showing off! (Adam zawsze się popisuje!)
Uwaga!
O innych angielskich czasach możesz przeczytać w artykule angielskie czasy w 15 minut.